Op fotosafari in Zuid Afrika

De meeste Belgen reizen graag. Reizen is voor velen een doel, iets om naar uit te kijken. Voor velen is een Afrika-safari een ultieme reisdroom. Maar zulke reis dien je wel goed voor te bereiden, want je doet dit meestal slechts éénmaal in je leven. De voorbije jaren was Kenia de topbestemming voor zulke avontuurlijke tochten temidden van de ongerepte Afrikaanse natuur. Maar zowel politieke spanningen, terrorisme en stijgende criminaliteit zorgden ervoor dat de bestemming minder aantrekkelijk werd. Net daarom wordt het in buurland Tanzania – ook al een pareltje voor natuurliefhebbers – wel erg druk.  Wie echt uit is op een unieke natuurervaring, beleeft die graag in alle rust, liefst in een gebied waar je niet om de haverklap een andere minibus of jeep, volgepakt met toeristen moet passeren. Teveel drukte is bovendien slecht voor de dieren die je wil zien, want ze voelen zich opgejaagd en dat werkt verstorend. 

Wie een sublieme safari-ervaring wil opdoen in een ongerepte en minder drukke omgeving, kan dus maar best kieskeurig zijn bij de keuze van de reisbestemming. In dit opzicht heeft Zuid Afrika  heel wat te bieden, mits je ook daar de juiste beslissingen neemt. Uiteraard is het Krügerpark wereldberoemd: het is één van de grootste en meest bekende wildparken, en jaarlijks trekken er tienduizenden toeristen – dikwijls Zuid-Afrikanen zelf – heen, om de prachtige natuur te aanschouwen. Je kan er ook kamperen en iedereen mag er met de eigen auto rondrijden. En dat is nu net wat wij wilden vermijden: niet iedereen weet op welke wijze hij best de dieren kan benaderen. Teveel auto's, teveel rumoer, teveel drukte zorgen opnieuw voor schichtige dieren. 

Vind je dan nergens rust ? Toch wel. Zuid-Afrika telt immers een aantal nationale parken waar je weliswaar niet met je eigen wagen mag rondrijden. Daar word je rondgereden door rangers en trackers die elk dier kennen. Elke luipaard, elke cheetah, elke olifant heeft er zijn eigen naam en toenaam. Trackers herkennen de sporen van bijna  elk individu en kennen de gewoonten ervan. Dankzij hun kennis moet je niet lang zoeken, om de Big Five van nabij te bewonderen. Bovendien garandeert de band tussen tracker/ranger en dier een zekere mate van veiligheid voor de toerist, die graag in alle rust geniet en eventueel fotografeert of filmt. Luipaarden en leeuwen die op minder dan vijf meter van je auto voorbij wandelen en je geen blik waardig keuren, cheetah's die rustig hun middagdutje doen terwijl je hen op enkele meter afstand benadert, olifanten die trots hun jongen tonen: ja, het kan allemaal mits de juiste benadering. 

Madikwe Game Reserve
De Madikwe Game Reserve is één van deze prachtige parken in het noorden van Zuid-Afrika. Alhoewel Madikwe met een oppervlakte van 750 km² het vijfde grootste nationaal park in Zuid Afrika is, kennen weinig mensen deze plek. Toch heeft dit park een groot voordeel: het is namelijk volledig malariavrij, zodat je geen zorgen hoeft te maken over het dagelijkse anti-malaria-pilletje dat soms zwaar op de maag ligt. Madikwe ligt ten westen van het Krüger Park en net ten zuiden van de grens met Botswana. Omdat de hekken tussen Krüger en Madikwe gesloopt werden, kunnen de dieren er nu vrij evolueren in beide parken. 

Ooit was Madikwe een versnipperd gebied, eigendom van enkele honderden landbouwers. Maar de gewassen brachten onvoldoende op, zodat de overheid besloot het hele gebied aan te kopen om het daarna terug te geven aan de natuur. Oude boerderijen worden nu gebruikt als werkplaatsen en kantoren voor het parkbeheer. In het park vind je een tiental prachtige lodges, waaronder de Tuningi Safari Lodge en Madikwe Hills.  De meeste  lodges beschikken over een eigen landingsbaan zodat toeristen met lijn- of chartervluchten van Federal Air en Bateleur Air Service vanuit Johannesburg rechtstreeks naar hun lodge kunnen vliegen. Eens aangekomen ontdek je al snel dat een safari in een wildpark niet betekent dat je afstand moet doen van je portie luxe: wel integendeel. De kamers zijn schitterend ingericht. De lodges beschikken over een bar of restaurant, gelegen aan een grote drinkpoel. Daar kan je de dieren observeren die er zich komen laven, dat alles bij het nuttigen van een heerlijke maaltijd of een glaasje Zuid-Afrikaanse wijn.
Tijdens ons verblijf in Madikwe kozen we er opzettelijk voor om in twee verschillende lodges te verblijven. Madikwe mag dan wel één nationaal park zijn, maar toch zijn er behoorlijk wat verschillen in het landschap. Ligt Tuningi Safari Lodge in een bosveld (lage dichte begroeiïng), dan is Madikwe Hills gelegen in een meer open zanderige vlakte waar de rode ondergrond een bijzondere achtergrond biedt bij het maken van mooie natuurfoto's. Welke lodge je ook kiest, je zal altijd vroeg uit de veren moeten. Dieren wachten immers niet. Gewoonlijk vertrekken de open 'alle-terrein' voertuigen rond 5 uur aan de lodges, wat betekent dat je best de wekker rond half vijf laat rinkelen. Dan staan immers koffie, thee, en enkele kleine versnaperingen voor je klaar. 

Een Afrika-Safari een ultieme reisdroom, voor wie ervaring wil opdoen in de ongerepte natuur!

Drinkplaatsen zijn ontmoetingsplaatsen
Tijdens de rit kan je het ontwaken van de natuur meemaken, een heerlijke ervaring! Dieren maken van de relatieve koelte gebruik om op jacht te gaan of een nieuwe stek te zoeken. Tijdens de ochtendrit ontmoet je gegarandeerd de Big Five; dat zijn de buffel, de neushoorn, olifant, leeuw en luipaard. Verder ontmoet je in Madikwe ook dieren die je niet kan zien in Krüger, zoals de gemsbok. Naast deze soorten is men in Madikwe ook erg trots op de populatie wilde honden. Ooit was dit dier bekend als de Kaapse jachthond. De wilde hond is de grootste in Afrika voorkomende hondensoort, maar het is tevens één van de meest bedreigde vleeseters op het zwarte continent. Er zouden in gans Afrika minder dan 5.000 exemplaren leven in het wild. Dankzij een geslaagd introductie-experiment kon men in Madikwe enkele wilde honden, afkomstig uit andere delen van Afrika, uitzetten. Inmiddels is die familie flink uitgebreid. De wilde honden leven meestal in groep (net zoals de wolven dat doen) en die groepen worden geleid door een alpha-mannetje en alpha-vrouwtje. Zou een wilde hond die alleen leeft zijn dieet moeten beperken tot enkele kleinere knaagdieren, dan slaagt een groep er in grote dieren, zelfs buffels, aan te vallen en te verslinden... 

Na een prachtige ochtendrit, meestal met een korte koffiepauze in de bush, staat bij je aankomst in de lodge het ontbijtbuffet klaar. Daarna ga je – in theorie althans – even terug een dutje doen. Zelf ben ik er nooit in geslaagd, want ook vlakbij je bungalow kom je in contact met de natuur. Tientallen zeldzame vogels nestelen in de bomen, kleine knaagdiertjes komen nieuwsgierig naar binnen gluren door je raam. En heb je daar voldoende van gezien, kan je nog altijd een kopje koffie gaan drinken op het terras met zicht op de drinkplaatsen van de grotere dieren. De weg naar deze drinkplaatsen lijkt wel een hoofdweg waar groepen olifanten, buffels, zebra's, giraffen  en ander wild zich haasten naar het kostbare water. 

Na een culinair feestje tijdens de lunch is het weer bijna tijd om je klaar te maken voor een volgende avondrit in de bush. Wanneer het landschap wel lijkt te exploderen in het licht van de ondergaande zon geniet je samen met je reisgenoten van dit zeldzame, wondermooie moment bij het drinken van een heerlijke cocktail met een klein hapje, temidden van de dieren in de bush. Straks wacht je nog een overheerlijk diner in de lodge, waarna je moe maar gelukkig in slaap valt in je prachtige bungalow, met op de achtergrond de mooiste geluiden van de schepping.
Van Timbavati tot Sabi Sands
Uiteraard zijn er nog meer leuke parken in Zuid-Afrika. Timbavati raakte recent bij ons bekend dankzij een schitterende reeks documentaires op de beeldbuis. Timbavati ligt in het zuid-oosten van Krügerpark en is – net als Madikwe – een privaat natuurpark, wat betekent dat je er enkel mag rondrijden met een gids en/of tracker. Het park dat in 1956 werd opgericht, is ongeveer 60.000 hektaren groot. Omdat de hekken tussen Timbavati en Krüger werden neergehaald, is men er in geslaagd de oude migratie-bewegingen van vele diersoorten terug mogelijk te maken.  Op die wijze worden natuurlijke ecologische cycli bevorderd.  Bezoekers hebben een keuze uit verschillende lodges die meestal over een eigen vliegveldje beschikken. Zelf logeerden wij in Kings Camp, gelegen nabij een prachtige drinkplaats. 

Wie geen zin heeft met de 4x4 de bush in te trekken, kan hier vanop zijn terras de drinkende dieren observeren. En net zoals in de andere lodges is ook in Kings Camp elke maaltijd een culinair feest. Is Madikwe trots op zijn wilde honden, dan leeft ook in Timbavati een bijzondere diersoort: de witte leeuw. Zij werden voor het eerst opgemerkt in Timbavati in 1938, hoewel de mondelinge overlevering hiervan door de 'ouderlingen' tot veel vroeger teruggaan. Witte leeuwen zijn geen albino's, maar een genetische zeldzaamheid. Het unieke gen van de witte leeuw wordt gedragen door sommige getaande leeuwen in het park.  Zo is het perfect mogelijk dat getaande leeuwen witte welpen ter wereld brengen. Omdat witte leeuwen zich, wegens hun opvallende kleur, moeilijker kunnen verschuilen in de bush, overleven slechts weinige witte welpen hun eerste twee levensjaren. Ze zijn een makkelijke prooi voor andere roofdieren. 

Dit neemt niet weg dat ik op mijn – veel te korte – verblijf in Kings Camp in staat was een groep leeuwen - waaronder zich drie witte exemplaren bevonden – te benaderen tot op minder dan vijf meter. De volwassen dieren stoorden zich helemaal niet aan mijn aanwezigheid, terwijl de welpen er lustig op los speelden. Een wonderlijke belevenis !